In Ninove en Dendermonde zijn ze er al uit. Geen carnaval in 2021. In Aalst wordt het feest in februari alvast geschrapt en -wie weet- vervangen door een zomerse variant eind juni. In Binche (waar ze geen ‘chars’ hoeven te bouwen) vinden ze het nog te vroeg om te beslissen. Afschaffen doe je niet zomaar, in een stad als Binche zegt de burgemeester : “Toute la région du Centre vit au rythme du carnaval.” Maar hoe zit het in andere belangrijke carnavalssteden?
Duitsland heeft al maanden strenge coronarichtlijnen en was erg snel in het annuleren van het wereldberoemde Oktoberfest in München. Dus hoeft het ons niet te verwonderen dat in de grote Rijnlandse carnavalssteden de beslissing al gevallen is. De Rosenmontagstoeten in Keulen en Düsseldorf gaan al zeker niet door in 2021. Grote bijeenkomsten -zelfs in openlucht- zijn geen goed idee in coronatijd. Dat is te horen bij de deelstaatregering van Noordrijn-Westfalen. Uit schrik voor spontane bijeenkomsten, wordt zelfs gedacht aan een samenscholingsverbod en een tijdelijk verbod op het drinken van alcohol in de carnavalsperiode.
In Nederland kijken ze op veel plekken nog de kat uit de boom. In Bergen op Zoom en Roosendaal kiezen ze voor de korte pijn en schrappen ze alle carnavalsactiviteiten voor 2021. Maar in andere steden zoals Eindhoven of Den Bosch wachten ze nog even af. Om een lokale carnavalsvorst te citeren : “Carnaval gaat door, net zoals Kerst en Nieuwjaar altijd doorgaan.” Hier en daar zijn carnavalsclubs al begonnen aan de bouw van een nieuwe wagen, ook al wordt het financieel een zware dobber. Want veel activiteiten om geld in kas te krijgen zijn er niet.
De vraag is of alternatieve vieringen wel een goed idee zijn. Zijn ze wel veilig genoeg? Carnavalskenner Rob van de Laar vertelt : “Je kan mensen niet verbieden om verkleed de straat op te gaan. In 1896 verbood de gemeente Den Bosch carnaval na een grote pokkenuitbraak. Werkte niet. Binnen de kortste keren zaten de kroegen vol. Het is nog nooit zo druk geweest als toen. We moeten voorkomen dat zoiets weer gaat gebeuren.”
En wordt zo’n vervangprogramma geen trieste, krampachtige en sfeerloze bedoening die verbleekt bij het échte carnaval? Overvolle cafés of feestzalen mogen niet en dus hoopt de horecafederatie in Noord-Brabant op een carnaval dat zich volledig in openlucht afspeelt : ” Geen alternatief voor carnaval is de genadeklap voor heel veel cafés.” Maar hoe werk je dat uit? Een Grote Markt verdeeld in kleine groepjes van elkaar gescheiden door nadarafsluitingen? En als je echt niet mag rechtstaan, dansen of meezingen? Heeft dat dan wel zin? Zo las ik ik het voorstel om in Halle toch een grote carnavalsstoet te organiseren (de wagens zijn klaar), niet in de smalle straatjes van het centrum, maar op de brede August Demaeghtlaan met aan beide kanten grote tribunes waar je op veilige afstand van elkaar kan zitten. De laan wordt dan een unieke sambadroom zoals in Rio. Op zich een aanlokkelijk idee. Alleen is dan de vraag wat er na de stoet moet gebeuren. Iedereen braaf naar huis? Of thuis in beperkte familiekring nog een biertje en daarna onder de wol? Lijkt me geen realistische optie. In Halle is carnaval in eerste instantie een volksfeest, geen strak geregisseerde toeristische attractie.
En zo zitten we inderdaad bij de actuele situatie in Halle. Halattraction zal de beslissing zo lang mogelijk proberen uit te stellen. Die luxe heeft de carnavalsorganisator. In Halle zijn de wagens en kostuums klaar, omdat we dit jaar al geen carnaval mochten organiseren. Halfvasten viel in de lockdownperiode na de uitbraak van corona in ons land. Het feit dat we dit jaar al onze carnaval moesten missen, maakt dat de Hallenaar -in tegenstelling tot de Aalstenaar- heel wat minder kritisch staat tegenover een zomercarnaval in juni. We weten niet hoe het virus verder zal evolueren en hoe het in maart met de vaccins staat. Maar als maart nog steeds te vroeg is om carnaval te organiseren, dan zal de Hallenaar echt wel snakken naar een zomereditie. We kunnen die wagens toch niet eindeloos blijven stockeren? De nood aan een feest dat één grote uitlaatklep moet worden na de miserie van de voorbije maanden, zal groot zijn. Carnaval betekent ontzettend veel voor duizenden inwoners van Halle. Het is voor hen een way of life, het maakt deel uit van hun identiteit. Het is een essentieel onderdeel van hun sociale leven. Die kameraadschap, dat samenhorigheidsgevoel is bijzonder. Dat gom je niet zomaar uit. 2 jaar geen carnaval? Wie kan het zich voorstellen? Al kan het nog tragischer. In Oosterhout (Nederland) zien ze hun carnavalsstoet voor de derde keer afgelast. Eerst was er een voorjaarsstorm, dan kwam er corona en ook volgend jaar ziet het stadsbestuur de organisatie van een stoet niet zitten.
De Vontjesboere in Halle kunnen alleen maar hopen op een snelle introductie van een vaccin en -wie weet nog sneller- een mutatie van het virus en een grotere groepsimmuniteit die de gevolgen van corona minder groot maakt. Wie weet maken we dat intussen al volop mee. Wie zal het zeggen?
Vraag ons niet wat we intussen gaan doen. Halattraction belooft om nog af en toe een coronaproof activiteit te organiseren om het carnavalsvuur brandend te houden. De groepen zijn volop eetkermissen aan het organiseren met levering aan huis. Maar beginnen we vanaf 11 november echt weer af te tellen, ook met ‘Carnavalitis’ op de radio of stellen we dat toch nog even uit? We kunnen -zeker in Halle- nog wat tijd kopen. Dat geeft voorlopig nog een gerust gevoel. Eén ding is zeker. Et kom goe. Zetj moe gerèust. Ast zuvèit es, dein stoemenee veneir!!! Korozze allemoe, we zeen aale geire. Lotj a etteke kloppe ve j’onze skuune carnaval…